نشست گروه ۱ + ۳ در مسکو
ارزیابی طرح دولت انتقالی در افغنستان
کشورهای عضو گروه ۳+۱ موسوم به «ترویکای توسعهیافته» نشست نوبتی خود را با محوریت بحث درباره «مصالحه ملی افغانستان» در ۲۸ حوت در مسکو برگزار میکنند. کشورهای عضو این گروه از غنی و عبدالله خواستهاند که هر کدام نمایندهگان خود را برای شرکت در این نشست معرفی کنند. طبق دعوتنامه رسمی گروه ۳+۱ که توسط ضمیر کابلوف، فرستاده ویژه روسیه در امور افغانستان، به محمداشرف غنی سپرده شده است، در نشست نوبتی این گروه در مسکو، دو کرسی برای نمایندهگان ارگ و دو کرسی هم برای نمایندهگان سپیدار در نظر گرفته شده است
طبق این دعوتنامه، شماری از رهبران احزاب و جریانهای سیاسی افغانستان نیز برای شرکت در این نشست دعوت شدهاند. تعداد آنها در این دعوتنامه بین شش تا هفت نفر عنوان شده است. همچنان پنج کرسی برای نمایندهگان گروه طالبان در نشست مسکو در نظر گرفته شده است. از قطر – کشوری که میزبان گفتوگوهای امریکا با طالبان و دولت افغانستان با این گروه بود – نیز خواسته شده است که در نشست نوبتی «ترویکای توسعهیافته» نماینده بفرستد
در دعوتنامه گروه ۳+۱ موضوع و هدف نشست ۲۸ حوت در مسکو روشن بیان شده است. طبق این دعوتنامه، موضوع نشست نوبتی «ترویکای توسعهیافته»، مسایل مرتبط به مصالحه ملی افغانستان است و هدف آن هم بخشیدن تحرک بیشتر به روند مذاکرات بینالافغانی دوحه در راستای پایان منازعه مسلحانه جاری در افغانستان است. این نشست آنگونه که گفته شده است، توسط سرگی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، افتتاح میشود
چیزی که لازم است باید درباره نشست ۲۸ حوت مسکو بدانیم، اهمیت این نشست و جایگاه شرکتکنندهگان آن است. متاسفانه در رسانههای داخلی، تصویر دقیق از نشست پیشرو در مسکو ارایه نشده است و افکار عمومی در یک سوءتفاهم نسبت به این نشست به سر میبرد
گروه ۳+۱ در ابتدا شامل قدرتهای بزرگ امریکا، روسیه و چین بود که به نام ترویکا (سهتایی) شناخته میشد. این گروه حدود هفت ماه پس از شروع ماموریت زلمی خلیلزاد به عنوان نماینده ویژه امریکا در امور صلح افغانستان از واشنگتن به کارش آغاز کرد. اعضای دایمی این گروه یا نشست ترویکا نمایندهگان ویژه این سه کشور بزرگ جهانی در امور افغانستان هستند. نشست نخست آنها در ماه حمل ۱۳۹۸ در مقر وزارت خارجه امریکا در واشنگتن برگزار شده بود. نشست دوم این گروه در ماه ثور همان سال با میزبانی مسکو برگزار شد. سومین نشست نمایندهگان ویژه امریکا، روسیه و چین را در سرطان ۱۳۹۸ پکن میزبانی کرد. درست در همین نشست نماینده پاکستان نیز شامل این گروه شد. به همین علت نام گروه ترویکا به «ترویکای توسعهیافته» یا گروه ۳+۱ تغییر کرد. به نظر میرسد که کشورهای عضو این گروه تا کنون چهار نشست برگزار کردهاند که پاکستان تنها در دو نشست آن حضور داشته است. نشست ۲۸ حوت امسال، احتمالاً پنجمین نشست این گروه خواهد بود که با میزبانی مسکو برگزار میشود
البته اعضای این گروه دوست دارند زیر نام «مکانیسم ترویکای توسعهیافته» شناخته شود، نه گروه ۳+۱ یا سه قدرت بزرگ جهانی علاوه بر پاکستان. اهداف عمده این گروه، زمینهسازی برای خروج مسوولانه نیروهای خارجی از افغانستان، به موفقیت رساندن مذاکرات بینالافغانی و پایان دادن به جنگ چهار دهه این کشور است. آنها تعهد کردهاند که برای دستیافتن به این اهداف، در مشورت و هماهنگی با هم تصمیم بگیرند و با رضایت هم در زمین افغانستان رفتار کنند
نشست ۲۸ حوت مسکو یک نشست نوبتی است که بین اعضای این گروه با محوریت مساله مصالحه ملی افغانستان برگزار میشود. در واقع این نشست، ادامه نشستهای قبلی این گروه است و یک ابتکار بدیع و تازه نیست. تنها تفاوت نشست پیشرو با نشستهای قبلی، در وجود مهمانانی است که از کابل و دوحه برای شرکت در آن دعوت شدهاند
کسانی که قرار است از افغانستان و قطر در نشست ۲۸ حوت مسکو شرکت کنند، با عنوان «مهمانان افتخاری» در این نشست شناخته خواهند شد. این موضوع در دعوتنامه ضمیر کابلوف که به نمایندهگی از این گروه به مهمانان فرستاده شده، به صورت کاملاً روشن آمده است. از این رو، نباید تصور کرد که نشست «ترویکای توسعهیافته» یک نشست بینالافغانی است، یا تصور کنیم که تدویرکننده این نشست تنها روسیه است و کشورهای امریکا، چین و پاکستان صرفاً برای شرکت در آن دعوت شدهاند
در نشست ۲۸ حوت مسکو روی طرح دولت مشارکتی – انتقالی با مهمانان افتخاری این نشست بحث و مشورت خواهد شد. طرح دولت مشارکتی – انتقالی، تنها طرح امریکا نیست. فرستاده ویژه روسیه پیش از آنکه طرح تازه فرستاده امریکا به کابل برسد، از این طرح سخن به میان آورده بود. باری عمران خان هم حکومت انتقالی را تنها راه حل قضیه افغانستان عنوان کرده بود. مقامهای چینی تا کنون با احتیاط با این مساله برخورد کردهاند. از این رو، تردیدی نیست که طرح دولت انتقالی صلح یا طرح دولت مشارکتی – انتقالی، طرح مشترک این چهار کشور برای گذار افغانستان به یک نظم جدید سیاسی است
اعضای گروه ۳+۱ در نشست مسکو تلاش خواهند کرد تا دیدگاههای مهمانان افتخاری خود را پیش از برگزاری نشست استانبول مورد ارزیابی قرار دهند. همچنان تلاش
آنها این خواهد بود که راههای خروج مسوولانه نیروهای خارجی از افغانستان را برای این مهمانان توضیح بدهند و از آنها بخواهند که فوریت این مساله را درک کنند. هدف آنها در نهایت کاستن از میزان حساسیت به
میان آمده در برابر طرح دولت مشارکتی – انتقالی است. نمایندهگان این چهار کشور تلاش خواهند کرد که ذهنیت عمومی را برای پذیرش این طرح آماده کنند تا در نشست استانبول که هند و ایران هم در آن شرکت
خواهند کرد، با مقاومت روبهرو نشوند
گزارش هشت صبح